Лістапад

Сыпле золата з дрэў лістапад

Неба хмарамі пакрылася,
Пацямнела ўсё кругом.
Гэта восень узмахнула
Дажджавым сваім крылом.
Непрыкметна падкрадалася
Да кустоў і да бяроз
I на лісці заставалася
Кроплямі бліскучых слёз.
Ды слязінкі тыя светлыя
Вецер з голля абтрасаў
I бярозкі танкастволыя
Жоўтай хусткай пакрываў.
                            С. Панарад

   Нібы тыя матылькі, злятае з дрэў, кружыцца некаторы час у паветры і падае долу лісце. Жоўтае, барвовае, залатое... Пачаўся лістапад.

Адкуль пайшла назва месяца?

3 буйных ліп і бяроз
                   лісты валяцца.
Між павалаў і лоз рассыпаюцца.
Шапацяць, шалясцяць
                   залацістыя,
Увысь галінкі глядзяць
                   пусталістыя.

                                      Я. Купала

   Лістапад – апошні месяц восені. Яго назва гаворыць сама за сябе. Сцюдзёныя паўночныя вятры зрываюць з дрэў апошняе лісце, гоняць яго па зямлі.

   Прызначэнне лістапада – злучыць глыбокую восень з устойлівай зімой. У народзе пра гэта кажуць: "У лістападзе восень-жыруха са злосніцай-зімой змагаецца". Таму і імя месяцу паўзімнік. А яшчэ зазімак, бо ў ім здараюцца першыя маразы і лёгкі сняжок. А старажытнае найменне лістапада грудзень утворана ад слова "груда", што азначала 'раз’езджаны, кепскі і замерзлы шлях'. I сапраўды, грудзень то халодным дажджом зямлю залье, то птушак за мора марозам гоніць.

Азбука народнай мудрасці

Лістападаўскія прыкметы

• Месяц у лістападзе ў смузе – да працяглай непагоды. 
• Першы снег з мяцеліцай у лістападзе — зіма яшчэ не ляжа.
• Калі снег выпадзе на замерзлую зямлю, у наступным годзе можна чакаць добрага ўраджаю.
• Камары-таўкуны ў лістападзе – быць лёгкай зіме. 
• Калі на Міхайлаў дзень (21.11) іней – зіма будзе снежная.
• Позні лістапад – зіма будзе суровая і працяглая.

Што адбываецца ў прыродзе?

Вершы пра восень

Чытаем разам

Восеньскія прыказкі і прымаўкі